Wężymord - gatunek rośliny warzywnej z rodziny astrowatych - pochodzi z południowej i środkowej Europy oraz części Azji. Jego nazwa pochodzi z czasów, gdy w medycynie ludowej używano tego warzywa jako antidotum na jad żmij.
Takich roślin jak wężymord podczas zwykłego spaceru mijamy setki, jeśli nie tysiące... Bo wszędzie tli się "drobne życie", o jakim pojęcia nie mamy... Na trawnikach, w miedzach, drzewach, na polach i polnych kamieniach... Ile wiemy o tajemniczym świecie traw, drzew, porostów i trzcin? Prawda, że niewiele?
Zajrzyjmy więc do książki O czym szumią wężymordy, w której Wiesław Fałtynowicz pochyla się z czułością i uważnością nad każdym "żywym drobiazgiem". Z tej książki wiele się dowiemy, ale też - dzięki niej - będziemy rozglądać się uważniej podczas każdej kolejnej wędrówki...
Miłości do przyrody nie można się nauczyć, można za to spróbować czegoś się o niej dowiedzieć, by nabrać do niej szacunku... Czasami bowiem najzwyklejszy w świecie szacunek znaczy więcej niż porywy ognistej miłości... I o tym także jest ta książka...
Weźcie ją do plecaka, usiądźcie w trawie, oprzyjcie się wygodnie o polny kamień i czytajcie. A potem raz jeszcze - po lekturze - rozejrzyjcie się wokół uważnie... Prawda, że widać więcej?

"Jesteśmy tylko jednym z około 10 milionów gatunków, chociaż często - zadufani w sobie - mienimy się panami stworzenia. Prosty rachunek pokazuje nasze miejsce: jeżeli przyjąć czas trwania życia na Ziemi za jedną dobę, to historia Homo sapiens w tej skali zamyka się w 1/4 sekundy. Tyle czasu było nam dane, żeby narodzić się, nauczyć cokolwiek i poznać świat. Jaka jest wiedza niemowlęcia, które żyje 1/4 sekundy?".
WIESŁAW FAŁTYNOWICZ

NOTA O AUTORZE:
Wiesław Fałtynowicz - botanik (od 1996 roku profesor nauk biologicznych). Urodził się pod znakiem Lwa w 1952 r. w Suwałkach. Badacz niezależny, wcześniej związany z uniwersytetami w Gdańsku (1976-1999) i we Wrocławiu (1999-2020). Zajmuje się przede wszystkim porostami, ale też roślinami, ich ekologią i ochroną oraz monitoringiem środowiska. Jest autorem kilkunastu książek oraz ponad dwustu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Napisał ponadto około stu felietonów, wierszy i scenariuszy do filmów o tematyce przyrodniczej. Promotor kilkudziesięciu magistrów i 14 doktorów - z nich jest najbardziej dumny i uważa ich za swoje najważniejsze osiągnięcie na polu nauki. Interesuje się motywami przyrodniczymi w sztuce i literaturze. Amator powieści sensacyjnych, poezji i dobrych książek. Mieszka na peryferiach Wrocławia, gdzie są rozległe tereny na spacery z psami. Uprawia duży ogród, w którym prowadzi długie dyskusje egzystencjalne z rosnącymi w nim dziesiątkami gatunków roślin. Jest miłośnikiem podróży, jazdy samochodem, kiszki ziemniaczanej i Suwalszczyzny, a z dalszych regionów - Syberii, Amazonii, wysp tropikalnych i Kapadocji. Prywatnie ojciec czworga dzieci i dziadek ośmiorga (na razie!) wnucząt.

Zderzenie marzeń z nieczułą maszynerią świata. Ucieczka na wolność, która okazuje się pułapką. Młodzieńcza miłość, którą trud dorosłego życia odczarowuje i niszczy. Ha wkracza w dorosłe życie – poślubiła swojego licealnego kolegę, Pawia, by wyrwać się z rodzinnego domu i wreszcie być sobą. Zamieszkuje w przedwojennej willi razem z jego rodzicami, szybko zostaje matką. Coraz boleśniej przekonuje się, że nie tak miało być. Najpierw traci talent twórczy, potem miłość męża, a w końcu szacunek do samej siebie. Zagubiona Ha ratuje się pisaniem: notuje wspomnienia, przywołuje historie z przeszłości. Pyta o Miłość, Los, Boga, Szczęście, Rozpacz i Ból, by zrozumieć, co się dzieje z jej życiem. [tylna strona okładki, WL 2012]

Anna Janko napisała książkę bardzo przewrotną, bardzo inteligentną, bardzo kobiecą. Jej kobiecość jest subtelna, jej przewrotność zaskakująca, inteligentna – po prostu błyskotliwa. Czy można oczekiwać więcej? [Paweł Huelle]

„Dziewczyna z zapałkami” opowiada historię toksycznego związku, na zewnątrz wyglądającego na normalną współczesną rodzinę, opowieść kobiety „uwięzionej” w domu w trudnych latach 80. i na początku 90. Bohaterka, która zauważyła, że „życie, jak pogoda, nie dopisało”, nie chce poddać się w walce o własną tożsamość. Kibicujemy jej, śledząc zmagania z mężem, rodziną, z losem. „Na świecie ma się do wyboru tylko samotność albo pospolitość. Tako rzecze Schopenhauer. Zostałam obdarowana jednym i drugim. Na własne życzenie. A miałam pisać wiersze!” – wyjawia bohaterka. [upolujebooka.pl]

Od dawna nie zdarzyło mi się przeczytać książki, która tak bardzo współgrałaby z moimi emocjami. Czytałam ją dosłownie wszędzie, gotując, piorąc, siedząc w fotelu, w wannie, mając jednocześnie nieodparte wrażenie, że jestem jej bohaterką. Gdybym miała napisać jakąś książkę, to byłaby to właśnie Dziewczyna z zapałkami, a zaczęło się tak po prostu, bo tytuł skojarzył mi się z ulubioną bajką z dzieciństwa. [anamorphosee, lubimczytac.pl]

W swojej powieści znakomita poetka Anna Janko udowodniła, że poezja może być świetną szkołą prozy. Autorka ma niezwykłą zdolność do zaklinania rzeczywistości w słowo. Czuje się pokrewieństwo z Sylwią Plath; w podobny sposób język Janko działa na nasze zmysły. Główna bohaterka, postać z krwi i kości, przeżywa kryzys małżeński. To piękna historia o tym, jak poprzez twórcze życie można podnieść się z upadku i zyskać prawdziwą wolność. [Krystyna Kofta]

Nota: przytoczone powyżej opinie są cytowane we fragmentach i zostały poddane redakcji.

Książka ta jest pierwszą częścią trylogii o Hance, na którą składają się:

(1) „Dziewczyna z zapałkami”

(2) „Kobieta bez właściwości” (poprzedni tytuł: „Pasja według św. Hanki”)

(3) „Finalistka”

NAGRODY (przyznane w latach 2007-2008):

– Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta

– Nagroda Książka Wiosny Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych

– Nagroda Warszawskiej Premiery Literackiej

– Nagroda Mediów „Cogito” (nominacja)

– Literacka Nagroda Europy Środkowej „Angelus” (nominacja)

Projekt okładki: Agnieszka Grygiel.

Julia, bohaterka powieści Dwudyszna, podobnie jak wiele kobiet po czterdziestce, zmuszona jest do konfrontacji z bolesnym problemem zdrady małżeńskiej, wywracającym do góry nogami całe jej dotychczasowe życie. Nauczona biernie znosić codzienne upokorzenia ze strony męża, coraz bardziej poddawana presji i tresurze, zatraciła poczucie godności i dawną artystyczną wrażliwość. Ostatnim jej bastionem pozostał wegetarianizm, z którego nie zamierzała nigdy zrezygnować. Matka dzieciom kuchareczka w obliczu zdrady początkowo zachowuje się w typowy sposób, daje upust rozpaczy i wściekłości oraz pozwala rozpanoszyć się niekontrolowanym uczuciom zazdrości. Sama nie do końca rozumie, na czym polega ów proces, ale wraz z zaangażowaniem małżonka w nowy związek po raz pierwszy w życiu uświadamia sobie nieodwracalność rozpadu małżeństwa. Ratunku dla rozchwianych emocji szuka nie u psychiatry, lecz na spotkaniach medytacyjnych. Dowiaduje się, na czym polega praca z umysłem, i zaczyna rozumieć złożoność procesów psychicznych. Sprawy przybierają nieoczekiwany obrót. Medytacja okazuje się wspaniałym lekarstwem, pozwalającym odkryć ukryte potencjały. Przełamuje wieloletnią bierność, angażuje się w propagowanie wegetarianizmu i zakłada klub wegetarian, wreszcie pokonuje wyobrażenia na temat małej atrakcyjności i zaczyna umawiać się na spotkania z poznanymi na portalu randkowym mężczyznami. Z czasem nabiera poczucia własnej wartości i odnajduje siłę do wyrwania się z toksycznego związku. Pomaga jej tajemniczy przyjaciel, dzięki któremu ciężar życia nie przygniata jej do ziemi, zaś rodzące się uczucie pozwala pokonywać bolesne etapy rozwodu i stawiać czoło kolejnym nieoczekiwanym przeszkodom.
Zdrada męża uruchamia także potrzebę skonfrontowania z samą sobą, czemu służy prowadzenie przez bohaterkę notatek, w których usiłuje zbliżyć się do odpowiedzi na pytanie: kim jestem? W tym celu sięga do historii przodków, ważnych etapów dzieciństwa i wczesnej młodości, wypowiada się o naukach buddyjskich, ezoteryce i wegetarianizmie, budując śmiały, synkretyczny światopogląd.
Dwudyszna nie jest powieścią w tradycyjnym znaczeniu słowa, zaskakuje teatralizacją rozwiązań fabularnych i doborem środków artystycznego wyrazu.
Dwa przeplatające się wątki: główny, związany z bieżącymi przeżyciami bohaterki oraz „Z zapisków Julii”, stanowiący w pewnym sensie jej manifest światopoglądowy, dopełniają się i wzajemnie komentują. Opowiadana historia zostaje urozmaicona poprzez wprowadzenie wielu pobocznych rozważań. Pojawiają się różne gatunki literackie: opowiadania, bajki, zabawne dialogi, przeplatane tekstami o wydźwięku ideologicznym. Oryginalny język poezji okraszony barwnymi personifikacjami czasem dryfuje w stronę groteski i czarnego humoru, nadając sprawom zwykłym artystyczny wyraz.
Dołączone do utworu zabawne satyryczne rysunki zaskakują przewrotnym humorem, stanowiąc zarazem doskonały komentarz do opisywanych wydarzeń i egzemplifikację aktualnych stanów psychicznych Julii
Czytając Dwudyszną zapuścimy się w odległe rejony, będziemy mieli okazję poznać różne duchowe ścieżki, wraz z bohaterką przeżywać jej uczuciowe dylematy i codzienne bolączki, drążyć egzystencjalne pytania podane w niekonwencjonalny i przystępny zarazem sposób. Jeżeli chcesz dowiedzieć się, dlaczego Dwudyszna – poznaj Julię.

Niech żyje wolność przywołuje jednocześnie kilka konwencji literackich - gombrowiczowskie przejaskrawienie, schulzowską rozlewność słowa, tradycję chłopskiego realizmu spod znaku Redlińskiego, nad wszystkim zaś góruje koncepcja twórczości opartej na doświadczeniu autobiograficznym. Bohater powieści, wywodzący się ze wsi pod Świętym Krzyżem, środowiska, w którym obowiazuje prawo pięści i sztachety, czyni wszystko, by wyrwać się w szeroki świat. Po ciężkiej kontuzji kolana nie gra już w piłkę, nie zostanie drugim Maradoną, więc postanawia… pisać wiersze, w czym z kolei patronuje mu Goethe. Futbol i poezja, wzajemnie się przenikając, stanowią jakby dwa motywy wiodące dzieła. Porównując literaturę z ukochanym sportem, Masternak tworzy satyryczne obrazy środowisk literackich - o ile na boisku sukces odnieśc można dzięki sprecyzowanym regułom gry, sprawności fizycznej i tężyźnie, o tyle antyczny duch współzawodnictwa i współracy zupełnie zanika wśród osób zajmujących się "sztuką słowa".

Pierwsza część cyklu "Księstwo".

"Świetny debiut. Groteska, humor, drwina, ale też miłość i wspólczucie dla tych z talentem narysowanych, nieszczęsnych mieszkanców świetokrzyskich wiosek -bohaterów prozy Masternaka. Te opowieści wciągają, wzruszają, albo po prostu bawią do rozpuku. Nie zdziwię sie, jeśli rzucą się na nie scenarzyści i filmowcy."

Grzegorz Musiał

"Bez udziału powagi narracji ( z epizodami okrucieństwa i heroizmu chłopskiego losu ) sowizdrzalstwo Masternaka mogłoby narzucić poczucie przesytu czymś, co trąci trywialnością.

Miarą umiejętności pisarskich w powieści jest to, że granic zabawowej niedopuszczalności się nie przekracza."

Henryk Bereza

Zbigniew Masternak (1978) pochodzi z Piórkowa w Górach Świętokrzyskich, a obecnie mieszka w Lublinie, gdzie studiował prawo na UMCS. Studiował także polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim; prozaik, autor scenariuszy filmowych. Debiutował w roku 2000 na łamach "Twórczości", od tamtej pory publikuje w najważniejszych tytułach prasy literackiej. Pracuje nad autobiograficznym cyklem "Księstwo", który zamierza kontynuować. Niech żyje wolność to debiut książkowy autora. W 2005 na podstawie opowiadania Stacja Mirsk powstał film, którego Zbigniew Masternak był współproducentem. Etiuda otrzymała Grand Prix na IX Krakowskim Festiwalu Filmowym "KRAKFFA". Adaptację filmową Niech żyje wolność przygotowuje dla TVP reżyser Andrzej Barański.

"Księstwo" - bo tak nazywa się cykl - jest obliczone na pięć powieści, a każda to na poły autobiograficzna historia innego okresu życia autora: są dwie części o rodzinnych stronach Masternaka (właśnie Niech żyje wolność i jeszcze jedna, bardziej baśniowa, nawiązująca do świętokrzyskich legend i baśni) jest część o jego rocznym pobycie na Ukrainie (skąd wrócił... khm... khmm... w butach i majtkach, ale za to zarobił na film, którego jest współproducentem), jest o życiu studenta w Wielkim Mieście, jest i raptularz Masternaka - mnicha, który wybrał się w habicie w podróż po Europie, jak sam mówi "podpatrzeć jak Polacy radzą sobie na obczyźnie" (sprawę tę szeroko opisywano w lokalnej, świętokrzyskiej prasie).

Na przełomie lat 60.i 70. XX wieku przez społeczeństwo Stanów Zjednoczonych przeszło tornado zmian. Zamieszki w Detroit, wojna w Wietnamie, hasła „make love not war” czy „flower power” podczas hipisowskich wieców, panoszące się rasizm, homofobia i szowinizm. Odpowiedź Nowego Jorku na wszystko, co działo się w tych latach, mogła być tylko jedna – awangardowa, wulgarna, pozbawiona zasad i zdrowego rozsądku. Punk. Jedna z najważniejszych subkultur w historii, która wywarła ogromny wpływ na modę, kulturę i sztukę, choć paradoksalnie jej u podstaw leżała jedynie kontestacja rzeczywistości bez politycznego zaangażowania.

Kultowa książka Legsa McNeila (założyciela pisma „Punk”) oraz Gillian McCain to pierwszy i jedyny tak obszerny zapis historii punka w Stanach Zjednoczonych, przedstawiony w absolutnie nowatorskiej formie. Wypowiedzi najważniejszych postaci nowojorskiej sceny – od Andy’ego Warhola i protopunkowych MC5, The Stooges czy Velvet Underground, przez awangardowy teatr queerowy, bywalców CBGB, Patti Smith, Richarda Hella i New York Dolls, aż po schyłkowy okres lat 70., świadków słynnej historii Sida i Nancy czy odchodzących ze sceny ojców założycieli, bez cenzury wprowadzają nas w pełne seksu, narkotyków i rock’n’rolla sale zadymionych klubów i ciasnych nowojorskich mieszkań.

„Please kill me. Punkowa historia punka” stanowi najpełniejszy zapis historii narodzin i upadku jednego z najradykalniejszych ruchów kontrkulturowych w historii muzyki, sztuki i filmu. To również doskonała podróż do narkotycznego Nowego Jorku lat 60. i 70., gdzie poezja mieszała się z papierosowym dymem, a gitarowe sprzężenia wibrowały w zagubionych duszach „pustej generacji”.

„To pierwsza książka w historii, która opowiada o tym, jak było naprawdę.” William S. Burroughs

„Prowokacyjne szaleństwo napędzane narkotykami […]. Lektura tej książki to jazda bez trzymanki.” Robert Christgau, „The New York Times Book Review”

„Jako ktoś, kto doświadczył tych szalonych lat w Nowym Jorku, mogę bez wahania powiedzieć, że McNeil i McCain w stu procentach oddają niesamowitą atmosferę lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.” James Wolcott, „The New Yorker”

„„Please kill me” może sprawić, że uronisz łzę zarezerwowaną dla wzruszeń przy lekturze wierszy zapomnianych poetów, ale przede wszystkim będziesz płakał ze śmiechu. Do bólu szczera, fascynująca i szczegółowa historia punka. Bez żadnej cenzury.” „Rolling Stone”

„Ta książka, pozbawiona historycznego patosu i muzycznego bałwochwalstwa, jako jedyna tak dokładnie opisuje zachwycający styl „pustego pokolenia”, o którym śpiewał Richard Hell.” „MOJO”

„Bezczelna i hałaśliwa wyprawa na ciemną stronę mocy, pełną skandalizujących opowieści, wypełnionych niekończącym się seksem, narkotykami i rock’n’rollem.” „PAPER”

„„Please kill me” to szokujące i zakulisowe spojrzenie na życie tych, którzy przetrwali burzliwe lata siedemdziesiąte.” „New York Post”

„„Please kill me” to raj dla fana ruchu punkowego. Kilkaset stron wypowiedzi najważniejszych postaci tej sceny, doskonale zredagowanych przez McCain i McNeila.” Greil Marcus, „Interview Magazine”

Ten dziennik z podróży to niezwykła i wielowątkowa opowieść o Bukowinie – historycznej krainie położonej na pograniczu Rumunii i Ukrainy. Przybliża przede wszystkim złożoną tożsamość Bukowińczyków, którzy od wielu pokoleń pielęgnują tradycję i kulturę polską na obczyźnie, gdzie zepchnięci w niepamięć, często egzystują na skraju nędzy. Publikacja podkreśla niepowtarzalną różnorodność kulturową i religijną regionu stanowiącego prawzór Unii Europejskiej. Jednocześnie buduje intrygujące podłoże historyczno-polityczne, będące nieodłącznym tłem dla tego barwnego tygla kulturowego.
Opis tej ciekawej, bo odbytej na dwóch kółkach, podróży w poszukiwaniu samego siebie, autor wzbogacił o ironiczne anegdotki, własne wnikliwe spostrzeżenia, a także historie spotkanych w drodze ludzi. Nie pominął przy tym szerszego kontekstu globalnych przemian zdominowanych przez konsumpcjonizm i przyspieszony rozwój technologii, które marginalizują prawdziwe wartości ludzkie oraz często utrudniają komunikację i wzajemne zrozumienie. Na kartach dziennika można jednak znaleźć drogę wyjścia z wszechobecnego wyobcowania i przytłaczającej matni. Poza tym całość przyozdobiono niebanalną fotografią i obszyto grubą nicią czarnego humoru.
Dzieło to z wielu względów jest nietypowe, wymyka się standardowym konwencjom. Na pewno jest książką podróżniczą, relacją z drogi (…) Lektura pozwoliła mi przywołać wiele wspomnień z moich długotrwałych kontaktów z opisywaną krainą i ludźmi ją zamieszkującymi. Podążając za Autorem, odbyłem swoistą „podróż”. Dostarczyła mnóstwo reminiscencji. Wróciły odległe już w czasie obrazy. Nie muszę dodawać, że było to przyjemne (…) Z podróży wracamy odmienieni, uzbrojeni w nowe doświadczenia. Po niej już nie jesteśmy tacy sami… Następuje „przejście do innego wymiaru”(…). - prof. UWr. dr hab. Eugeniusz Kłosek – kierownik Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, antropolog, badacz kultur pogranicza.
Podróż rowerowa odbyta przez Andrzeja Paradysza staje się pewnego rodzaju zmierzeniem z marzeniami i możliwościami młodego człowieka (…). Sam autor pisze, że książka jest owocem podróży w głąb siebie. I faktycznie, tak też się ją odbiera. Czytelnik może tu znaleźć wiele bardzo osobistych relacji i otwarcie wyrażanych opinii na tematy określane w badaniach społecznych jako „drażliwe”. - Dr Magdalena Pokrzyńska, adiunkt na Uniwersytecie Zielonogórskim, antropolog i socjolog, badaczka Bukowiny.
Andrzej Paradysz - Rocznik 1986. Z wykształcenia pedagog, którego zainteresowania skupiają się na szeroko pojętej humanistyce, ze szczególnym naciskiem na kulturoznawstwo i antropologię współczesności. Na co dzień stawia czoła wyzwaniu, jakie rzucił współczesnemu człowiekowi Edgar Faure: „uczyć się, jak żyć; uczyć się, jak się uczyć, aby przez całe życie móc przyswajać nową wiedzę; uczyć się myśleć swobodnie i krytycznie; uczyć się kochać świat i czynić go bardziej ludzkim”. Miłośnik muzyki reggae i poezji śpiewanej. Włóczykij z aparatem fotograficznym. Obecnie pracuje w branży motoryzacyjnej.
Pisanie traktuje jako rodzaj podróży w głąb siebie. „Anioły i Demony na Bukowinie” do pewnego stopnia są owocem takich ekspedycji.

Ciągle jeszcze istnieje wiele tajemnic do dziś niepoznanych. W wielu miejscowościach krążą opowieści o ukrytych skarbach, o niezwykłych wydarzeniach, o tajemniczych organizacjach, których antyludzkie plany trzeba pokrzyżować.

Do tych wątków nawiązuje powieść „Religia krwi” dwóch autorów używających jednego nazwiska Adam Peterson. Jest to powieść akcji, więc spodziewać się można mnóstwa brutalnych epizodów, suspensu, lecz jednocześnie pojawiają się strony ukazujące czystą, rodzącą się dopiero miłość i wspaniałą, męską przyjaźń. Główny bohater - Robert Borowski z okazji urodzin dostaje od kolegów oryginalny prezent: opłacone zlecenie dla detektywa na znalezienie rodziców, których nie zna, bowiem wychował się w domu dziecka.

W trakcie odkrywania tożsamości Robert przeżywa wiele przygód: ściera się z tajną organizacją niemiecką jeszcze z czasów II wojny światowej oraz służbami specjalnymi (ABW, MOSAD, FSB), poznaje również swoją wielką miłość.

W tle wiele faktów z niedawnej historii, chociaż przefiltrowanej przez zaskakującą wyobraźnię autorów, którym nie brakuje dosadności sformułowań i ciętego dowcipu. Powieść napisana żywym i bogatym językiem, który wciąga do lektury od pierwszego zdania.

Powieść zaczyna się w latach siedemdziesiątych – wówczas właśnie ojciec bohatera powieści, wysoki oficer UB, zabija swoją żonę i próbuje zamordować dziecko. Poszukiwanie przyczyn tego desperackiego czynu stanowi kanwę opowieści.

Akcja przenosi się w czasy współczesne i krąży po Polsce, Niemczech a chwilami rozgrywa się w Szwajcarii a nawet na wzgórzach Golan.

Robert jest młodym lekarzem pisującym wiersze. Jego rozrywki to wspólne wypady z przybranymi braćmi do miejscowych lokali. Mało atrakcyjne życie zamienia się w pasmo intrygujących starć z wywiadami świata, gdy koledzy postanawiają pomóc mu odkryć przeszłość i opłacają detektywa, by odszukał jego rodziców.

Poszukiwania pozwalają niemieckiej organizacji wpaść na trop poszukiwanego od dawna „mesjasz”, z którym wiążą dalekosiężne plany. On właśnie ma pomóc przywrócić wymarzony przez faszystów „ordnung” w Europie, która oskarżają o wszelkie zło i upadek moralny, prowadzący do powszechnej zagłady. Poszukują świętej Włóczni, która ma pozwolić na panowanie nad światem, a która została utracona w ostatnich dniach wojny przez nazistów.

Do akcji włączają się wywiady polskie, rosyjskie i żydowskie – uważając, że prawdziwą przyczyną intrygi są skarby zrabowane w czasie wojny, a wciąż jeszcze rzekomo ukrywane w różnych miejsca świata. Trop prowadzi w Góry Sowie. Tam właśnie następuje rozstrzygnięcie – giną główni sprawcy niebezpiecznych przygód Roberta i jego przyjaciół oraz tajemnicza postać ukryta w sarkofagu.

Robert uchodzi z życiem i przyjaciółką, która zostaje jego żoną.

Adam Peterson to pseudonim, pod którym ukrywa się dwóch autorów:

Zbigniew Adamczyk – nauczyciel polonista, dziennikarz pism regionalnych (Gwarek, Tydzień w Jaworznie, Nowe Zagłębie, MłoDeK), twórca i pierwszy redaktor naczelny „Jaworznickiego Sokoła”

Piotr Mamcarz – lekarz – ortopeda, poeta, wydał tomik poezji „Dreny”. Dotychczas publikował m. in. w pismach Akcent, Pracownia, Kursywa

Emma Becker, by napisać Dom, pracowała dwa lata w berlińskim burdelu. Ta opublikowana w 2019 roku powieść wzbudziła we Francji spore kontrowersje. Wielu uznanych krytyków, jak chociażby Frédéric Beigbeder, okrzyknęło ją najlepszą książką roku. Wiele feministek oburzyło się, że Becker poetyzuje zawód prostytutki. Sama autorka na tak postawiony zarzut odpowiadała, że poezja jest warunkiem niezbędnym dobrej powieści, inaczej mamy do czynienia z dziennikarstwem.

Podkreślała też w wywiadach, że nie pretenduje do tego, by opisać zjawisko prostytucji całościowo. Dom nie jest książką o kobietach porywanych i zmuszanych do tej roboty. Jest książką o kobietach, które zostały prostytutkami z własnego wyboru. Opowiada o doświadczeniu pracy w mieszczańskim, luksusowym burdelu; w kraju, gdzie prostytucja jest legalna. Oddaje głos tym, które odnajdują w tym zawodzie satysfakcję, a nawet przyjemność. Dominujący dyskurs uznaje, że kobieta, której mężczyźni płacą za seks, jest bezwolnym narzędziem patriarchatu, Becker chce pokazać, że dziwka ze swoim wyzwolonym ciałem jest także dziełem feminizmu, a seks jest dziedziną, w której nader często – również w burdelu – władze mają kobiety. Prostytutka – mówi autorka Domu – nie zawsze jest ofiarą; przylepiając jej tę etykietkę, niezależnie od okoliczności, infantylizujemy osoby wykonujące tę profesję i odbieramy im podmiotowość.

Dom nie jest jednak ideologiczną prozą utkaną z orzekających twierdzeń, to czuła, a zarazem pełna poczucia humoru opowieść o kobietach i mężczyznach, którzy tęsknią za bliskością i poszukują miłości. Opowieść, w której jest miejsce na konflikty, niuanse, wątpliwości i pytania. Burdel okazuje się idealnym laboratorium do badania relacji między płciami, gdyż „sprowadza mężczyznę i kobietę do najprostszej prawdy – ciała, które smakuje i wącha, i drży bez cienia myśli”. W nagości – gdy spadają społeczne maski – tym jaśniej widać ludzkie słabości, tęsknoty, idiosynkrazje, gry pozorów. Becker z przenikliwością analizuje „teatry ciała” i „teatry umysłu”, nie uciekając od tego, co brudne, podłe, obrzydliwe, ale również dostrzegając to, co szlachetne, piękne i wzniosłe. Seks w burdelu bywa ujściem dla najskrytszych, wypieranych na co dzień pragnień, ale często jest też przykrywką dla potrzeby rozmowy, serdeczności, dotyku.

Książka Emmy Becker wpisuje się w długą tradycję francuskiego pisarstwa poświęconego erotyce i prostytutkom; odnajdziemy tu echa markiza de Sade’a, Émila Zoli, Guy de Maupassante’a, Louis Calaferte’a czy Georges’a Bataille’a, ale jest to bodaj pierwsza powieść, w której prostytucja jest widziana oczyma kobiety i jedna z niewielu, gdzie doświadczenie kobiecej seksualności opisane jest od wewnątrz, przez uczestniczący w tym doświadczeniu podmiot.

Dom jest hołdem dla kobiecej troski i solidarności, jaką nasza bohaterka odnalazła w burdelu – miejscu, które zastąpiło jej rodzinę. Jest pochwałą legalnej prostytucji, gdyż tylko jej legalizacja umożliwia stworzenie sex workerkom godnych warunków pracy. Sama Emma woli siebie nazywać kurwą, dziwką, prostytutką – więc pytanie, czy udało jej się uciec od pogardy, z jakimi społeczeństwo traktuje ten fach, jest zasadne. W sercu Domu kryje się tęsknota za światem, w którym seks jest bezpieczną przestrzenią swobodnej ekspresji, wolną od lęków i histerycznego – jak powiada Becker – dyskursu o podporządkowaniu i dominacji.

Książka oparta jest o własne doświadczenia oraz o obserwacje, które czyniłem spotykając się oraz rozmawiając z przyjaciółmi i znajomymi. Podczas tych spotkań stworzyłem wizję, którą przelałem w treść książki. Opisane
wydarzenia oraz postacie są kompilacją tych, których doświadczyłem, które poznałem, o których usłyszałem w kontaktach z moimi przyjaciółmi i znajomymi.
Głównymi bohaterami książki jest dwoje ludzi pracujących w jednej firmie. W sposób zamierzony ich imiona zostały zastąpione zaimkami 'Ona' oraz 'On'. Znam ich oboje zbyt dobrze, by użyć zmienionych imion - to przeszkadzałoby
mi w pisaniu. Opisana historia to w dużej części konstrukcja składająca się z autentycznych zdarzeń, których opis został nieco zmieniony po to, by ukryć prawdziwą tożsamość wszystkich bohaterów.
Książkę można w skrócie nazwać romansem biurowym, ale takim do końca nie jest. Książka opowiada o o romansie, który wyrósł na gruncie rozpadającej się więzi małżeńskiej. Rozpad tej więzi spowodował powstanie wielkiej pustki w życiu bohatera, która splotła się z potrzebą bliskości i niedostatkiem uczuć po drugiej stronie. Bohater zakochuje się w koleżance z pracy, ale nie postanawia jej zdobyć, uwieść - postanawia zdobyć jej serce i umysł. Instynktownie zmierza do ustalenia silnej więzi uczuciowej, bo właśnie uczuć najbardziej w jego własnym życiu brakuje. Kobieta, w której się zakochuje, staje się wielką ucieczką od trudności własnego życia, ale nie próbuje wykorzystać jej do zaspokojenia fizycznego pożądania. Bohater jest nieco naiwnym idealistą i stara się w relacji z ukochaną kobietą stworzyć własny, idealistyczny świat, w którym istnieje tylko dwoje ludzi. Nie udaje się to jemu, bo zbyt mocno związani są oboje z otaczającą rzeczywistością, z którą kontakt bohater zacznie gubić w następnej części historii.
Numeracja rozdziałów uwzględnia początkowy plan: co drugi rozdział miał być pisany przeze mnie, pozostałe przez kobietę, która jednak z pewnych względów na razie zrobić tego nie może.
Autor jest dojrzałym człowiekiem, przynajmniej we własnym mniemaniu. Jeszcze kilka lat temu uważał, że może walczyć o zmianę świata, co najmniej tego najbliżej jego osoby, ale koszt walki okazał się zbyt wysoki. Leczenie kosztu dało jemu czas na refleksję nad swoimi metodami postępowania, które zmieniły się już bardzo dawno, ale cierpi z powodu łatki, jaką jemu przyklejono - zbyt gwałtownego w wyrażaniu swoich poglądów oraz w walce o ich uwzględnienie przez świat. Żeby dać upust swoim emocjom autor pisze. Para się trochę poezję, ale największą satysfakcję dało jemu pisanie książki. Na co dzień zajmuje się pracą zawodową, która obecnie jest źródłem jego dochodu, ale i największej frustracji. Przede wszystkim jednak inwestuje uczucia, umiejętności i wszelkie siły w wychowanie swojego dziecka tak, by w przyszłości było lepiej przygotowane na zderzenie z światem, który nie rozumie już samego siebie. Autor wywodzi się z pokolenia, które boleśnie zderzyło się z nową rzeczywistością przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, kiedy to dawne ideały stały się nagle złem, a dawne zło przeszło do fazy istnienia jako ideały. Odnalezienie się w tak zmieniającej się rzeczywistości bylo szczególnym doświadczeniem, którego nie powinny już przeżywać żadne pokolenia.

Piękno u Marcina ma wiele barw. To, czy coś jest piękne, jest kwestią odczuwania natury, kuchni, architektury, poezji, malarstwa. Ale piękno to również to, w jaki sposób postrzegasz takie prozaiczne czynności jak sprzątanie, robienie kawy czy wybieranie stroju. O pięknie nie decyduje wykształcenie ani bogactwo, lecz umiejętność dostrzeżenia tej małej cząstki, która jest tylko dla ciebie.
I Marcin właśnie taki jest, u każdej ze swoich partnerek dostrzega piękno w innym wymiarze. Piękno, które go zachwyca, podnieca i fascynuje.
Seks i erotyzm są tu doskonałym dodatkiem samym w sobie, bardzo pikantnym, a jednocześnie intymnym.
Monika Mozuł-Becherka
Utrzymana w konwencji erotyku książka Macieja zabiera nas w świat Marcina, bynajmniej nie młodzieńca, który w tajemniczy sposób wszedł w posiadanie dużej fortuny i zaczyna realizować swoje marzenia. Oprócz luksusowych samochodów, ekskluzywnej nowej rezydencji wybudowanej w podwarszawskim Milanówku oraz przedsięwzięć biznesowo-charytatywnych Marcin niejako mimochodem spełnia również swoje fantazje erotyczne. Swoje, ale tak naprawdę chyba też przeważającej większości facetów. Z wieloma kobietami, w różnym wieku i powalającej urody. W ciągu jednego lata… Cóż, ja po prostu temu gościowi cholernie zazdroszczę…
Paweł Jajszczyk
Barwne, nieoczywiste i wychodzące poza schemat opowieści erotyczne opisujące sytuacje widziane męskimi oczami. Ciekawa propozycja i świetna instrukcja dla kobiet chcących poznać i zrozumieć męski punkt widzenia erotyki i relacji damsko-męskich.
Anna Grochowska

Nie dajmy się zwieść i w całości zawłaszczyć atrakcyjnej powłoce. Pod płaszczykiem napisanej z polotem, momentami prowokacyjnej, tętniącej feerią barw i zapachów powieści erotycznej skrywa autor obraz ludzkiej kondycji, pozarozumowych i przynależnych każdemu z nas dążności do zespolenia z pięknem świata. Powieść Macieja Dziewięckiego to oscylująca między brutalną zmysłowością a transcendencją historia wiecznego niezaspokojenia, nieustannego głodu, zrodzonego nie tylko na podłożu biologicznych uwarunkowań, ale także, a być może przede wszystkim, bodźców natury metafizycznej. To powieść o zwierzęcych popędach, ale jeszcze bardziej o estetyce, o boskiej naturze człowieka, rozciągniętej między materią a światem czystych form.
Robert Zybrant
Książka Maćka to uczta dla zmysłów. Ze wzruszającą atencją wprowadza czytelnika w meandry kobiecej psychiki. Uwodzi zmysłową grą, intryguje, porusza najczulsze struny i uruchamia wyobraźnię. Jednocześnie dba o najmniejszy szczegół, studiując dalekie i – zdawałoby się – obce męskiej psychice dziedziny. Debiut w dojrzałym wieku z pewnością nie jest łatwy, jednak Maciej, mający za sobą bogaty i pełen zwrotów akcji życiorys, oddaje w ręce czytelników wspaniałą, arcyciekawą powieść, która przyciąga jak magnes i do ostatniej strony fascynuje! No i sceny erotyczne super!
Ela Nason
W tej powieści można znaleźć wszystko: ciekawe miejsca, rozmowy o życiu, przyjaźń, miłość, wielką namiętność. Każdą z jedenastu kobiet poznajemy na innym etapie życia. Różnią je wiek, wygląd, poglądy i bagaż doświadczeń. Ważniejsze jest to,
co łączy bohaterki, czyli chęć znalezienia piękna, miłości, niebanalnych doznań. Warto wyruszyć w tę podróż wraz z nimi, by dowiedzieć się, czy uda im się doświadczyć tego, czego szukają.
Iwona Bobrowska

Historyczno-antropologiczne studium, które czyta się jak trzymającą w napięciu powieść. Dysputy paryskich uczonych o polskich wampirach, Mickiewicz wychodzący z grobu, picie trupiej krwi w czasie zarazy i zupełnie nowe spojrzenie na ludowe wierzenia.

Bogactwo nieznanych dotąd materiałów źródłowych odsłania zapomnianą i odrzuconą historię życia, śmierci i czegoś pomiędzy nimi – wiarę trwającą w Polsce przynajmniej przez pół tysiąclecia, aż do schyłku XX wieku.

Książka bogato ilustrowana obrazami jednej z najważniejszych polskich malarek współczesnych, Aleksandry Waliszewskiej.

Upiór. Historia naturalna Łukasza Kozaka, to praca bezprecedensowa. Trudno zrozumieć polską kulturę – w tym jej najważniejsze dzieła literackie, wymieniając choćby Mickiewicza czy Leśmiana – nie znając wierzeń ludowych. Upiory, wieszczy, strzygi i strzygonie – czyli „polskie wampiry” są najważniejszym ich elementem. Zjawiska spychane często na peryferia „zabobonu” i uznawane za element niepoważny lub niepożądany, doczekały się wreszcie szerokiego opracowania.

Upiór otwiera całkowicie nowy rozdział w postrzeganiu tej części polskiej kultury i historii, która była albo marginalizowana, albo – odcięta od źródeł – ulegała deformacji będąc zepchniętą do pojęć „ludowej demonologii” czy „mitologii niższej”.

Autor przeprowadził szeroką kwerendę w zignorowanych dotąd źródłach – od uczonych rozpraw z czasów nowożytnych, przez dokumenty sądowe, traktaty teologiczne, barokową poezję i oświeceniową publicystykę, a wreszcie materiały etnograficzne i doniesienia prasowe sięgające XX w., które pokazują, jak trwała była wiara w upiory na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej. Materiały obejmują również teksty łacińskie, francuskie, ukraińskie, kaszubskie, niemieckie i hebrajskie – przełożone i zebrane w źródłowym aneksie do książki. Upiór powstał na podstawie ponad stu historycznych i etnograficznych przekazów. Ten obszerny wybór stanowi doskonały punkt wyjścia do dalszych badań, interpretacji i twórczych inspiracji.

Niewątpliwie panuje w Polsce wielka wolność, która daje wam prawo chodzić po waszej śmierci. Tutaj – wyznaję wam – nasi zmarli są tak spokojnymi, jak cichymi.

Papież Benedykt XIV, list z około 1750 roku

[Upiór] nie jest to opętany przez złego ducha; jest to zjawisko ludzkie i przyrodzone, ale niezwykłe i niepodobne do wytłumaczenia rozumem. Upiór rodzi się, jak utrzymują, z dwoistym sercem i dwoistą duszą. Aż do wieku młodzieńczego żyje nie znając sam siebie, nie mając świadomości swego jestestwa; ale gdy dojdzie do okresu przełomu w swym życiu, zaczyna odczuwać w sercu rozwijanie się popędu niszczycielskiego, i ta dusza, którą uczony Dalibor nazywa duszą negatywną, sercem negatywnym, zaczyna brać górę.

Adam Mickiewicz, wykład w Collège de France, 16 lutego 1841 roku

Upiory traktuję nie jako demoniczne kuriozum z przeszłości, a ludzi. Ludzi, którzy nierzadko rodzili się upiorami, przyjmowali fatalistycznie swój upioryzm, ukrywając go, lub przeciwnie: traktując jako powołanie, a nawet profesję. Osoby za życia, a zwłaszcza po śmierci, wykluczane ze społeczności wykluczonych. Zasługują one na własną historię opowiedzianą przez nie same, przez tych, w których wzbudzały nieopisaną grozę, a wreszcie i tych, dla których pozostały jedynie „potwornym zabobonem” lub ludowym wierzeniem i przedmiotem badań.

Łukasz Kozak, Wstęp

Partnerem projektu jest Instytut Adama Mickiewicza.

Wydanie książki dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Profesor Jakub Z. Lichański jest czytelnikiem niezwykle czułym i niezwykle uważnym. I w tej materii zajmuje wśród polskich badaczy literatury miejsce szczególne. Stoi za nim wielka erudycja oraz znakomita pamięć o kiedyś przeczytanych lekturach. Jako kilkuletni chłopiec usłyszał rozmowę dorosłych o poemacie Niobe. Była ona dla niego na tyle niezwykła, że pozostawiła w jego życiu trwały ważny ślad. Dorzucił do niej lata lektur, a za tym pogłębianie się fascynacji tą poezją, odkrywanie jej mocnych związków z literaturą polską i światową. Plon swoich wieloletnich przemyśleń o utworze, który dla wielu stanowi jedno z największych osiągnięć artystycznych XX wieku, przedstawia w tej książce. Proszę wczytać się w te myśli, proszę pójść drogą wskazanych przez profesora skojarzeń, proszę ulec urokowi odkrywania wielu poetyckich tajemnic Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i wejść w ten świat mądrych nowatorskich sądów, niesztampowych ocen i autentycznego podziwu dla poetyckiej maestrii autora tego niełatwego przecież poematu. Traficie do świata, którego już nie ma, bo nazbyt trudny, nazbyt piękny, nazbyt wymagający, a który stworzył specjalnie dla nas Jakub Z. Lichański czytający z podziwem, uwagą i miłością poemat Niobe. A w naszych czasach taki sposób „lekturowania” nie należy do oczywistych.

Kira Gałczyńska

Jakub Zdzisław Lichański (ur. 1946) specjalista w zakresie nauk filologicznych; filologia polska; historia literatury; literatura i kultura popularna; historia, teoria i praktyka retoryki. Kierownik Zakładu Retoryki i Mediów w Instytucie Polonistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Należy do grona autorów Historisches Wörterbuch der Rhetorik. Członek Polskiego Tow. Filologicznego, Towarzystwa Przyjaciół Historii, International Society for the History of Rhetoric.
Publikacje:
Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka (1992); Łukasz Górnicki – Sarmacki Castiglione (1998); Humanismus und Rhetorik: Osteuropa oraz Klassizismus, Klassik und Rhetorik. Osteuropa. w: Historisches Wörterbuch der Rhetorik, wyd. G. Ueding, Tübingen: Max Niemeyer Vlg, 1998, t. 4, kol. 32-37, 1055-1060; Retoryka od renesansu do współczesności - tradycja i innowacja, (2000); Retoryka: Historia – Teoria – Praktyka, t. 1-2 (2007); Introduction (Wstęp) w: J. Trypućko, The Catalogue of the Book Collection of the Jesuit College in Braniewo held in the University Library in Uppsala, t. 1-3, Warsaw-Uppsala: Biblioteka Narodowa, 2007, t. 1, s. 41-96; Theology of Liberation and its tradition in Poland: The Church, Politics, and Rhetoric in 1981-1989. W: New Chapters in the History of Rhetoric ed. Laurent Pernot, Leiden, Boston: Brill 2009, s. 599-609; The Object vs. the Subject in Literary Research and the Issues of Ethics. W: Charles Taylor’s Vision of Modernity eds. Christopher Garbowski, Jan Hudzik, Jan Kłos, Cambridge: Cambridge Scholar Publ., 2009, s. 205-219. Jako redaktor wydał m.in.: Od Oświecenia ku Romantyzmowi. Kultura polska ok.1800 (1996); J.R.R.Tolkien: recepcja polska (1996); Retoryka i krytyka retoryczna. Kompendium (2012). Opublikował także wiele książek i artykułów z tychże dziedzin. Redaktor naczelny kwartalnika Forum Artis Rhetoricae.

Książka zawiera dwie fundamentalne prace wybitnego amerykańskiego pisarza i naukowca, które z jednej strony diagnozują kryzys duchowy cywilizacji Zachodu a z drugiej przedstawiają konkretny projekt jej odbudowy. Humanistyczny program odbudowy edukacji klasycznej i cywilizacji chrześcijańskiej. Prawdziwe kompendium zasad i praktyk kultury chrześcijańskiej.

Część pierwsza: Upadek cywilizacji chrześcijańskiej

Część druga:Odrodzenie cywilizacji chrześcijańskiej

Na potrzeby wydania polskiego publikacja łączy dwie książki, które odrębnie ukazały się m.in. w Stanach Zjednoczonych, Francji i Hiszpanii. Niedługo ukażą się też w Brazylii. Wydawca polski zdecydował się na edycję wspólną, wychodząc z założenia, że prace tę są propozycją integralną. Z jednej strony diagnozują kryzys duchowy cywilizacji Zachodu, a z drugiej przedstawiają konkretny projekt jej odbudowy. Można je czytać odrębnie, ale lepiej czytać je razem.

John Senior (1923–1999) to wybitny amerykański wykładowca, pisarz i wychowawca. Jedna z najważniejszych i legendarnych postaci współczesnego amerykańskiego katolicyzmu. W młodości marksista, później wyznawca myśli wschodniej, a następnie, przez prawie 40 lat, konsekwentny rzymski katolik. Uznany za jednego z pięćdziesięciu najbardziej wpływowych amerykańskich nauczycieli akademickich. Współtwórca oryginalnego programu edukacji humanistycznej, który przez odwołanie do „eksperymentu tradycji” wzbudził prawdziwy ruch duchowy na uniwersytecie, gdzie pracował. Setki studentów uczyło się dobrowolnie katechizmu, ponad dwustu się nawróciło, wielu przyjęło chrzest, więcej niż dwudziestu zostało kapłanami, zakonnikami czy siostrami zakonnymi w zakonach kontemplacyjnych. Na zajęciach czytano wielkie dzieła cywilizacji zachodniej, recytowano poezje, uczono się łaciny, także tej żywej, by móc po łacinie rozmawiać. Studiowano Platona, Chaucera i Szekspira; czytano „Odyseję”, „Eneidę” i „Pieśń o Rolandzie”. Nie po to, żeby następnie to krytycznie rozbierać, ale wszystko w duchu zaleceń, które św. Benedykt zawarł na początku swojej Reguły: „Słuchaj, synu, nauk mistrza i nakłoń [ku nim] ucho twego serca”. I wszystko to, żeby świat lepiej poznać, zrozumieć i w końcu pokochać.

Jest to manifest geniusza nawrócenia kultury. Geniusza wcielonego, to znaczy mędrca, który w samym środku uniwersyteckiej, amerykańskiej nowoczesności zdołał w latach 70. XX wieku zasadzić swoją małą roślinkę odbudowy edukacji klasycznej i cywilizacji chrześcijańskiej: program humanistyki, który ukształtował wielu, a licznych nawrócił. To powinno nas dodatkowo upewniać: John Senior to nie tylko jeden z myślicieli – ale nauczyciel, wychowawca, który uruchomił małą lawinę odrodzenia kultury katolickiej i konwersji religijnych w środowiskach studenckich USA. Głosił, że na Zachodzie stanęliśmy jakby u końca liberalnej arterii kultury zachodniej. Podczas gdy tak wielu wybitnych chrześcijan nadal żywiło złudzenia o możliwości zwykłego naprostowania kultury romantycznej i modernistycznej jako takiej, Senior widział konieczność ponownego nawrócenia się ludzi Zachodu na chrześcijaństwo z pomocą wielkiej tradycji sprzed narzucenia się wyrobu chrześcijańskopodobnego.

Paweł Milcarek

Cisza i modlitwa więcej zdziałają dla odbudowania kultury chrześcijańskiej niż hałaśliwe działanie, a książka ta wiedzie właśnie ku ciszy. Jest to prawdziwe kompendium zasad i praktyk kultury chrześcijańskiej. Równie piękne i rozkoszne jak dzieła Szekspira, tak samo poważne i trzeźwe jak „O naśladowaniu Chrystusa” oraz doskonałe i inspirujące jak pisma świętych.

Andrew Senior

Absurdalnie zabawny, chwytający czule za serce i bezlitośnie szargający nerwy – drugi tom trylogii kryminalnej fińskiego pisarza, Anttiego Tuomainena, której skazaną na sukces ekranizację, ze Steve’em Carrellem w roli głównej, przygotowuje Amazon Studios.

Starannie uporządkowane życie matematyka ubezpieczeniowego wywraca się do góry nogami, gdy niespodziewanie jest zmuszony zwolnić się z pracy i dziedziczy park przygody… z całą masą towarzyszących temu problemów i perypetii.

Matematyk ubezpieczeniowy Henri Koskinen w końcu przywrócił jako taki porządek zarówno w swoim życiu prywatnym, jak i zawodowym. Jako właściciel Fun-Landii czuje się już znacznie pewniej i właściwie jest o krok od tego, by uznać park przygody za obiecujący biznes, kiedy pojawiają się nowe kłopoty i znów wszystko staje na głowie.

Najpierw z przeszłości wyłania się postać mężczyzny, którego obecność nie wróży niczego dobrego, a tuż za nim, w miejsce dotychczasowego dostawcy sprzętu i urządzeń, pojawia się podejrzane trio, stawiające ni stąd ni zowąd nonsensowne i niejasne żądania. Firma Toy of Finland Ltd. najwyraźniej robi wszystko, by nie sprzedać Henriemu nowej zjeżdżalni, która miała stać się główną atrakcją parku. Jakby tego było mało, związek byłego aktuariusza z artystką Laurą osiąga punkt krytyczny.

Aby przetrwać w tym nieprawdopodobnym chaosie, Henri musi dokonać ponownych – bardzo ryzykownych – kalkulacji, zanim będzie za późno...

Tuomainen, najinteligentniejszy – i najzabawniejszy – pisarz Finlandii, od wielu lat okupuje szczyt tamtejszych listy bestsellerów. Autora nominowano do wielu prestiżowych europejskich nagród, m.in. Szklanego Klucza, CWA International Dagger, Prix du Polar Européen oraz Last Laugh Award. Jego Mała Syberia została uznana przez „The Times” za jedną z najlepszych książek ostatnich pięciu lat, otrzymała też Nagrodę Petrona jako najlepsza skandynawska powieść kryminalna 2020 roku. "Tuomainen to najzabawniejszy pisarz w Europie!" „The Times”

"Zwięzły, mrożący krew w żyłach i po ludzku ciepły. A w naszych niepewnych czasach aktuariusz może okazać się bohaterem idealnym!" Chris Brookmyre, szkocki powieściopisarz

"Godne Nabokova połączenie thrillera z czarną komedią." „The Telegraph”: książka roku

"Najzabawniejszy pisarz w Europie i jeden z najlepszych. Jego proza ma walory poezji i piękny rytm… oryginalne i błyskotliwie opowiedziana historia." Helen FitzGerald, bestsellerowa powieściopisarka i scenarzystka

"Brytyjskim czytelnikom może się wydawać, że wiedzą, czego się spodziewać po nordyckim kryminale noir: udręczonego detektywa, ponurej scenerii i brutalnej zbrodni, która wstrząsa małą społecznością. Fiński autor kryminałów Antti Tuomainen stawia to wszystko na głowie... " „Guardian”

"Antti Tuomainen wywraca do góry nogami stereotypowe wyobrażenie o pozbawionym humoru ponurym skandynawskim kryminale noir. Mroczny, trzymający w napięciu i… przezabawny! Tuomainen to Carl Hiaasen fiordów." Martyn Waites, brytyjski autor kryminałów i horrorów

"Tuomainen to najcenniejszy towar eksportowy Finlandii." M.J. Arlidge, brytyjski autor kryminałów i scenarzysta telewizyjny

"Czytając o straszliwych zbrodniach, nie oczekujesz raczej, że rozbawią cię do łez, ale tego właśnie możesz się spodziewać, biorąc do ręki jeden z dziwnych i oszałamiających thrillerów Tuomainena." „New York Times”

"Tuomainen znalazł swoją genialną niszę w chłodnych tundrach północy." „Daily Express”

Absurdalnie zabawny, chwytający czule za serce i bezlitośnie szargający nerwy – drugi tom trylogii kryminalnej fińskiego pisarza, Anttiego Tuomainena, której skazaną na sukces ekranizację, ze Steve’em Carrellem w roli głównej, przygotowuje Amazon Studios.

Starannie uporządkowane życie matematyka ubezpieczeniowego wywraca się do góry nogami, gdy niespodziewanie jest zmuszony zwolnić się z pracy i dziedziczy park przygody… z całą masą towarzyszących temu problemów i perypetii.

Matematyk ubezpieczeniowy Henri Koskinen w końcu przywrócił jako taki porządek zarówno w swoim życiu prywatnym, jak i zawodowym. Jako właściciel Fun-Landii czuje się już znacznie pewniej i właściwie jest o krok od tego, by uznać park przygody za obiecujący biznes, kiedy pojawiają się nowe kłopoty i znów wszystko staje na głowie.

Najpierw z przeszłości wyłania się postać mężczyzny, którego obecność nie wróży niczego dobrego, a tuż za nim, w miejsce dotychczasowego dostawcy sprzętu i urządzeń, pojawia się podejrzane trio, stawiające ni stąd ni zowąd nonsensowne i niejasne żądania. Firma Toy of Finland Ltd. najwyraźniej robi wszystko, by nie sprzedać Henriemu nowej zjeżdżalni, która miała stać się główną atrakcją parku. Jakby tego było mało, związek byłego aktuariusza z artystką Laurą osiąga punkt krytyczny.

Aby przetrwać w tym nieprawdopodobnym chaosie, Henri musi dokonać ponownych – bardzo ryzykownych – kalkulacji, zanim będzie za późno...

Tuomainen, najinteligentniejszy – i najzabawniejszy – pisarz Finlandii, od wielu lat okupuje szczyt tamtejszych listy bestsellerów. Autora nominowano do wielu prestiżowych europejskich nagród, m.in. Szklanego Klucza, CWA International Dagger, Prix du Polar Européen oraz Last Laugh Award. Jego Mała Syberia została uznana przez „The Times” za jedną z najlepszych książek ostatnich pięciu lat, otrzymała też Nagrodę Petrona jako najlepsza skandynawska powieść kryminalna 2020 roku. "Tuomainen to najzabawniejszy pisarz w Europie!" „The Times”

"Zwięzły, mrożący krew w żyłach i po ludzku ciepły. A w naszych niepewnych czasach aktuariusz może okazać się bohaterem idealnym!" Chris Brookmyre, szkocki powieściopisarz

"Godne Nabokova połączenie thrillera z czarną komedią." „The Telegraph”: książka roku

"Najzabawniejszy pisarz w Europie i jeden z najlepszych. Jego proza ma walory poezji i piękny rytm… oryginalne i błyskotliwie opowiedziana historia." Helen FitzGerald, bestsellerowa powieściopisarka i scenarzystka

"Brytyjskim czytelnikom może się wydawać, że wiedzą, czego się spodziewać po nordyckim kryminale noir: udręczonego detektywa, ponurej scenerii i brutalnej zbrodni, która wstrząsa małą społecznością. Fiński autor kryminałów Antti Tuomainen stawia to wszystko na głowie... " „Guardian”

"Antti Tuomainen wywraca do góry nogami stereotypowe wyobrażenie o pozbawionym humoru ponurym skandynawskim kryminale noir. Mroczny, trzymający w napięciu i… przezabawny! Tuomainen to Carl Hiaasen fiordów." Martyn Waites, brytyjski autor kryminałów i horrorów

"Tuomainen to najcenniejszy towar eksportowy Finlandii." M.J. Arlidge, brytyjski autor kryminałów i scenarzysta telewizyjny

"Czytając o straszliwych zbrodniach, nie oczekujesz raczej, że rozbawią cię do łez, ale tego właśnie możesz się spodziewać, biorąc do ręki jeden z dziwnych i oszałamiających thrillerów Tuomainena." „New York Times”

"Tuomainen znalazł swoją genialną niszę w chłodnych tundrach północy." „Daily Express”

Wydane w 2019 roku Kurewny to jedna z najważniejszych latynoamerykańskich książek ostatnich lat. Tylko w Argentynie sprzedało się już pół miliona egzemplarzy tej powieści stworzonej przez transpłciową (wedle normatywnych kategorii) autorkę, choć sama Camila Sosa Villada nie chce, by ją tak nazywać. Kurewny bowiem opowiadając o transpłciowości, ani razu nie posługują się tym słowem „ukutym przez naukowców z Północy, którzy – jak stwierdza argentyńska pisarka – powymyślali teorie, by ująć nas w jasne i sterylne ramy”. Tymczasem rzeczywistość Sosy Villady wszelkim ramom i porządkom się wymyka. Kurewny to historia barwnej hałastry żyjącej na własnych zasadach i posługującej się własną mową. Nawet jeśli ekspresja bohaterek jest pokraczna, grubo ciosana i wulgarna, to ma w sobie nieposkromioną moc– ale za zerwanie z regułami społeczeństwo każe im zapłacić najwyższą cenę.

Tytułowe kurewny zamieszkują argentyńskie miasto Córdoba, gdzie kursują między bezpiecznym domem 178-letniej ciotki Encarny, dającej im schronienie, a mrocznym i dzikim Parkiem Sarmienta, w którym sprzedają swoje ciała. Wśród klientów mają największych miejscowych macho – adwokatów, polityków, policjantów. Ci, niepogodzeni ze swoimi żądzami, mszczą się w okrutny sposób na amorficznych istotach – ani kobietach, ani mężczyznach – obdarzających ich chwilą satysfakcji.

Villada opisuje brutalny maczystowski świat, w którym odrzucenie kulturowego mężczyzny zdaje się jedynym słusznym wyborem. Ale przyjęcie pozycji kobiety wcale nie przynosi wytchnienia. „Wszystkie miałyśmy zostać królewnami”, mówi motto książki zaczerpnięte z Gabrieli Mistral – tymczasem sukienka nie wystarczy, by proza życia zamieniła się w poezję, a na człowieka spływała serdeczność i łagodność.

Nasze bohaterki nie ustają mimo wszystko w wysiłkach, by szarzyznę powszedniości malować kolorem, by wyszarpać dla siebie odrobinę rozkoszy, by zapomnieć o trawiącym je bólu i zrobić miejsce na czułość. Kiedy w środku nocy znajdują w parku porzucone niemowlę, bez wahania postanawiają się nim zaopiekować i stają na swoich sztucznych rzęsach, by otoczyć je miłością. Czy jednak społeczeństwo dorosło do tego, by zaakceptować taki kształt rodziny?

Oparte na faktach, a zarazem korzystające z repertuaru realizmu magicznego Kurewny to opowieść o tym, że choć świat jest miejscem nieznośnym, kilka rzeczy może nas uratować: odwaga bycia sobą, ufanie swoim pragnieniom oraz próba stworzenia wspólnoty ponad społecznymi, rasowymi i płciowymi podziałami.

Przeróżnie nas nazywano: transami, transkobietami, transseksualistami lub osobami transpłciowymi; różnorakie rozpoznania do nas przykładano: zaburzenie tożsamości płciowej, nieutożsamienie z płcią biologiczną, nieokreśloność płciowa albo trzecia płeć. My tu próbujemy przeżyć, jakoś wiązać koniec z końcem, ruchać się i jeść coś czasem, chociażby odpadki, jeśli nie ma nic innego, a tymczasem naukowcy z uczelni Północy mówią nam, jak jest. Powymyślali teorie, by ująć nas w jasne i sterylne ramy, jakoś nas ogarnąć, ponieważ w ich świecie wszystko musi być nazwane, uporządkowane, poszufladkowane. My, wywłoki z Ameryki Łacińskiej, istniejemy nie od wczoraj, wiemy, kim jesteśmy, i wcale nam nie potrzeba, by nam przyklejano taką albo inną łatkę i by nam przypisywano taką lub inną tożsamość. Serdecznie podziękujemy za ten pocałunek śmierci.

Camila Sosa Villada

„Wielki aktor, który nie jest gwiazdą. Dał swoje oblicze setkom postaci, ale zawsze pozostał sobą – żadnej z nich nie pozwolił sobą zawładnąć. Wybitny artysta, który pamięta o zwykłych sprawach ludzi wokół. Jakość absolutnie wyjątkowa” – pisze w rozdziale Paradoksy Jerzego Treli zafascynowana Jego talentem Beata Guczalska.

Aktor nie gości na łamach plotkarskich witryn, nie bryluje. Niechętnie udziela wywiadów, jakby chciał skupić uwagę na rolach, a nie własnej postaci. Tym cenniejsze, że teraz nareszcie występuje w długo oczekiwanej roli – bohatera książki.

Jerzy Trela – wybitny aktor Starego Teatru w Krakowie, współzałożyciel Teatru Stu, wielokrotnie podziwiany w Teatrze Tv i wybitnych filmach (Sól ziemi czarnej, Kolumbowie, Janosik, Sanatorium pod Klepsydrą, Królowa Bona, Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny, Człowiek z żelaza, Matka Królów, Magnat, Na srebrnym globie, Dekalog IX, Trzy kolory. Biały, Quo Vadis, Ekstradycja, Ida i setki innych – w sumie zagrał ponad trzynasta ról).

Rozpoznawalny, budzący szacunek, jest prawdziwym autorytetem. „Z charakterystyczną, jedyną w swoim rodzaju twarzą (podobnie mocną i oryginalną twarz miał Gustaw Holoubek) związany jest głos” – pisze Guczalska. „Potrafi być potężny, brzmieć mocno i szeroko – zagarnia wtedy całą przestrzeń teatralną, wypełnia ją wibracjami, niczym grające organy. Gdy jednak Trela w studiu nagrywa poezję, jego głos staje się bardzo intymny, ściszony – choć pod spodem wyczuwalne są drgania, i wydaje się, jakby na źródło dźwięków o ogromnej mocy ktoś narzucił gruby koc”. Tymczasem „W szkole teatralnej sugerowano mu, że ma głos niepasujący do sylwetki, zbyt niski w stosunku do wzrostu, i należałoby go ćwiczeniami podwyższyć. Uparł się i naturalny głos obronił”.

Trela to aktor wszechstronny. Jak pisze Autorka: „ma w swym dorobku role biegunowo zróżnicowane. Długo kojarzony z postaciami romantycznych bohaterów, zaczynał od komedii i groteski, i świetnie się w tych rejonach czuje – zagrał wiele ról komediowych, i swoją ponurą, nieruchomą twarzą jest w stanie rozśmieszyć do łez. Grywał bardzo często epizody, nie wzbraniał się występować w spektaklach telewizyjnych dla dzieci. Zagra Konrada z Dziadów i wiejskiego przygłupa, generała i cwanego pijaczka. W świecie teatru mawia się często, że dobry zespół teatralny to taki, którym można obsadzić Wesele Wyspiańskiego. (…) Jeśli ktoś jest z natury Poetą, nie zagra raczej wójta Czepca albo wiejskiego chłopaka Jaśka, który gubi złoty róg. Andrzej Łapicki nie mógłby zagrać ról Maklakiewicza, i odwrotnie. Chyba, że ktoś dysponuje skalą Jerzego Treli, który był Jaśkiem w Weselu Grzegorzewskiego (1977), Poetą u Wajdy (1991), Czepcem w kolejnej inscenizacji Grzegorzewskiego (2000)”.

To fascynująca opowieść o życiu Jerzego Treli i Jego drodze na scenę z niewielkiej wsiLeńcze (w powiecie wadowickim), poprzez liceum plastyczne w Krakowie i Wydział Aktorski krakowskiej PWST, gdzie dziś jest wykładowcą, a w latach 1984–1990 był rektorem.

Nieocenionym walorem tej książki są też setki zdjęć i dokumentów.

Beata Guczalska – teatrolog i krytyk teatralny, absolwentka teatrologii UJ, pracownik PWST w Krakowie, a od 2012 dziekan Wydziału Reżyserii Dramatu, pisze swe książki ze znawstwem, a jednocześnie przystępnie. Jej książka Aktorstwo polskie. Generacje otrzymała tytuł Teatralnej Książki Roku 2014.

W gorącej i hedonistycznej atmosferze Toucan Bay, karaibskiej enklawy na planecie Kunu Supia, z pustyni powraca legendarny szmugler syntetycznej melaniny Joe Sambucus Nigra. Za głowę dilera wyznaczono nagrodę, a w portowym burdelo-barze „U Houdiniego” czeka na niego gromada wrogów, w tym arcyadwersarz – skrytobójca Bo Nuggy.
Przebieg akcji przerywają cyklicznie powracające flashbacki genetyczne, które zabierają czytelnika w podróż ze starożytnej Ïerè do Kunu Supii przez dzisiejszy Trynidad. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość splatają się w wielowymiarową opowieść, która odkrywa genealogię narratora, przemierzając przestwory czasu i przestrzeni.
Efektem jest forma afropsychedelicznego noiru, meandrująca między płaszczyznami czasowymi historia prozą poetycką, łącząca elementy science fiction, surrealizmu, metafikcji, historii i mitologii, by studiować zagadnienia wygnania, rasy i pamięci genetycznej.

***
Dostajemy do ręki – do głowy, do potencjału wszystkich rozprężonych zmysłów – niebywały tekst Anthony’ego Josepha. Poeta-muzyk [...] porywa czytelników-słuchaczy w wykreowane przez siebie światy „pangalaktycznej negrogwary”, w mrowienie się jaskrawych postaci, strzępów fabuł i fikcji. Tekst [...] rozbujany między kosmosem przyszłości a utraconą ziemią przeszłości działa jak narkotyczny napar z ziół o nieprawdopodobnych, poetyckich nazwach. Zaraz, zaraz... czy jedynym autorem tego utworu jest Anthony Joseph? Nie, bo użycza mu rejestrów zjawiskowo kreacyjnej polszczyzny współ-autorka (zwana tłumaczką) – Teresa Tyszowiecka.
– Krystyna Rodowska

***
Pisarstwo Anthony’ego Josepha wznieca coś więcej niż wyłącznie performatywną pożogę. Tak jest i na stronach właśnie wydanej międzystylowej powieści z wierszem, poematu-hybrydy trochę prozą, gdzie „[d]udni reverb w sercu tancbudy”, gdzie – za sprawą tłumaczki Teresy Tyszowieckiej – przymiotnik „płomienny” wchodzi w związek zgody z rzeczownikiem „ból” i wreszcie, gdzie „czas odmierza się temperaturą, odległość oddechem, a jeśli śmierć, to tylko w płomieniach.”
Jeśli do tej pory zewsząd cytowano wam afrofuturyzm, wymachując nim jak przedwyborczą obietnicą, to teraz możecie sobie ową obietnicę osobiście spełnić.
– Bartosz Wójcik

Anthony Joseph - pochodzący z Trynidadu twórca, nagradzany poeta, pisarz, muzyk, wykładowca akademicki. Autor czterech tomów poezji i trzech książek prozatorskich. Debiut nowelistyczny autora, Afrykańskie korzenie UFO, dołączył do najważniejszych tekstów afrofuturystycznego kanonu. Za powieść Kitch: A Fictional Biography of a Calypso Icon (2018) nominowany był do nagród: Republic of Consciousness Prize, nagrody ‘Encore’ przyznawanej przez Królewskie Towarzystwo Literackie oraz OCM Bocas dla wybitnych twórców literatury karaibskiej. Ostatnio wydał powieść eksperymentalną The Frequency of Magic. W 2019 roku wyróżniony prestiżowym stypendium Jerwood Compton Poetry Fellowship (2019). Jako muzyk Joseph wydał dotychczas siedem entuzjastycznie przyjętych albumów, a w 2020 roku został uhonorowany nagrodą dla kompozytorów przyznawaną przez Fundację Paula Hamblyna. Doktoryzował się z pisarstwa kreatywnego i (auto)biograficznego (life-writing), wykłada na Birkbeck College w Londynie i na Uniwersytecie De Montfort w Leicester.

Teresa Tyszowiecka blasK! – przełożyła Hollywood Charlesa Bukowskiego, Kur zapiał! Henry’ego Millera, Tytańskich graczy Philipa K. Dicka, Lewiatana z trylogii “Illuminatus!” R. Shea i R. A. Wilsona, Każdy krok niesie pokój Thích Nhất Hạnha. Poetka transowa związana z alternatywną sceną muzyczną, wokalistka, instrumentalistka. Autorka projektów “7 Mostów Głównych” i “MostArt”, których efektem było 20 koncertów, rejsów i happeningów połączonych z wizualizacjami i instalacjami site-specific w oparciu o mosty Warszawy. Autorka filmu Akustyka Wisły.
Po przeprowadzeniu akupresury stolicy po centralnym meridianie Wisły marzy o doenergetyzowaniu czakramów Krakowa literą i nutą.
Buddystka. Sunsetterka.
Wydano z okazji 9. Festiwalu Miłosza.

Piękna książka o pięknej postaci. Wieniawa - lekarz, poeta, żołnierz,

kawalerzysta, bon vivant, aktor, dyplomata, tłumacz, prezydent, a także

chyba najbardziej tragiczna i niezrozumiana postać Polski dwudziestolecia

międzywojennego. Postać wielkoformatowa i nieoczywista. Tak też ukazał go

autor. Książka przytacza oczywiście mnóstwo anegdot z epoki i fragmentów

wspomnień o najbardziej spektakularnych akcjach Wieniawy, ale mówi też

wprost o popadaniu w chorobę alkoholową, kontrowersyjnym stosunku do udziału

Polski w rozbiorze Czechosłowacji, czy naiwności w stosunku do Włochów,

Francji i Anglii tuż przed wybuchem II wojny światowej. [mała_mi,

lubimyczytac.pl]

Wieniawa połączył w swoim życiu rzeczy skrajnie różne. Był lekarzem i

żołnierzem podczas wielkiej wojny 1914-1918, a potem podczas wojny

polsko-bolszewickiej. Był adiutantem i przyjacielem marszałka Józefa

Piłsudskiego, towarzyszem zabaw i bohaterem wierszy największych ówczesnych

poetów - Tuwima, Słonimskiego, Wierzyńskiego. Był ambasadorem w Rzymie i

przez cztery dni, we wrześniu 1939 roku, prezydentem Rzeczypospolitej. Ale

najbardziej przylgnął doń tytuł, który i on sam chyba najwięcej ukochał:

Pierwszy Ułan II Rzeczypospolitej. [Iskry, 2015]

Biografia Wieniawy jest troszkę jak kolejka górska, czy raczej życie jego

było jak kolejka górska, bo albo były okresy radości i euforii, albo smutku

i zła, beznadziei. Książkę cechuje ciekawe ujęcie postaci, niesamowita

umiejętność nakreślania w kilku zdaniach tła społeczno-historycznego,

otaczającego opisywanego bohatera i przystępny, ciekawy język. Opisano w

niej Wieniawę w sposób taki, żeby ukazać go oczami zarówno życzliwych jak i

wrogów, przez wady i przez zalety - obiektywnie. Całe bogate życie Wieniawy

jest zarazem historią Polski w pigułce, historią odrodzenia się Polski,

następnie całego bogactwa, uroków i wad polityki międzywojennych kręgów

politycznych, które pan Urbanek ukazał obiektywnie, z wadami i zaletami tej

polityki. [@Renax, nakanapie.pl]

Autor odziera Wieniawę-Długoszowskiego z krzywdzącego mitu birbanta,

bawidamka, uwodziciela, lekkoducha. Udowadnia, że był nie tylko skandalistą,

ale i inteligentnym, oczytanym, wszechstronnym człowiekiem, doskonałym

tłumaczem poezji francuskiej i znawcą literatury, a także patriotą, którego

zasługi podczas drugiej wojny światowej są mało znane i niedoceniane.

Urbanek pokazuje Wieniawę-Długoszowskiego jako człowieka z krwi i kości,

owszem, krewkiego i mającego wady, ale także oddanego ojczyźnie i swojemu

wodzowi. To postać do tańca i do różańca. I może dlatego bliska

czytelnikowi, który potrafi spojrzeć obiektywnie na ludzkie słabości, nie

szuka w świecie historii bohaterów bez skazy, bo tacy po prostu nie

istnieją. Autor tej niezwykłej biografii przywołuje liczne źródła, cytuje

ciekawe wspomnienia Długoszowskiego i jemu współczesnych, jak z rękawa sypie

anegdotami, jednocześnie weryfikując najsłynniejsze legendy, np. opowieść o

wjechaniu do Adrii na koniu. Czyta się tę książkę jednym tchem, wciąż chcąc

więcej i więcej. Gdy dociera się do jakże smutnego finału, pojawia się żal,

że to już koniec. I że losy jednej z najsłynniejszych postaci

dwudziestolecia międzywojennego zakończyły się tak dramatycznie.

Książka Urbanka to nie tylko biografia, ale i interesująca opowieść o II

Rzeczpospolitej, jej burzliwej i skomplikowanej polityce, barwnym życiu

towarzyskim, kulturalnych elitach, artystycznej bohemie i codzienności

pierwszych lat po odzyskaniu niepodległości. [allison, lubimyczytac.pl]

Nota: przytoczone powyżej opinie są cytowane we fragmentach i zostały

poddane redakcji.

Tekst: Iskry, Warszawa 2015.

Projekt okładki: Marcin Labus.